پروژه آزمایش

جستجوگر پیشرفته

جستجو در تمام مطالب

0 دیدگاه

پروژه آزمایش

موضوع : رنگارنگ , جشنواره جابربن حیان ,

(پروژه های جابربن حیان( آزمایش

تصاویر و عکس جشنواره جابربن حیان

در این نوع پروژه یک مسئله مشخص مطرح می شود که دانش آموز در ابتدا جواب آن را نمی داند ، بنابراین طی کردن مراحل روش علمی و انجام آزمایش برای کشف جواب سوال از ضروریات این نوع پروژه محسوب می شود.

مراحل روش علمی :

طرح مسئله

انجام تحقیق زمینه ای
ارائه فرضیه
اجرای آزمایش
ثبت نتایج
نتیجه گیری

مثال :

دانش آموز این سوال را برای پروژه خود مطرح می کند که علت سیاه شدن پوست میوه های انار چیست . با انجام یک تحقیق زمینه ای و مصاحبه با باغداران انار به فرضیه آفتاب سوختگی می رسد و سپس آزمایشی را طراحی و اجرا می کند که طی آن دو دسته میوه روی درخت انار را انتخاب و برای یگ گروه با مقوا سایه بان درست می کند تا آفتاب به آنها نتابد . پس از دو ماه نتایج به دست آمده را ثبت می کند ، یعنی پوست کدام گروه سیاه شده و کدام یک سیاه نشده است و در پایان نتیجه گیری می کند که آیا فرضیه اش صحیح بوده یا خیر .

نکته مهم – به تفاوت های میان پروژه آزمایش و نمایش توجه کنید . بسیاری از افراد و کتاب ها این دو نوع پروژه را با هم اشتباه می گیرند . در اینجا به دو مثال از عناوین پروژه اشاره می شود که هر دو به موضوع

مربوط می شوند اما یکی در قالب پروژه نمایش و دیگری در قالب آزمایش قرار می گیرد .

نمایش : رنگین کمان چگونه شکل می گیرد ؟

آزمایش : آیا می توان با استفاده از مایعی غیر از آب رنگین کمان ساخت ؟

نمونه هایی از پروژه های آزمایش :

رنگ جسم چه تاثیری بر میزان جذب انرژی تابشی خورشید دارد ؟

صدای انسان از میان یک لوله تا چه مسافتی منتقل می شود ؟

آیا جامدات مختلف صوت را به یک اندازه از خود عبور می دهند ؟

آیا عواطف انسانی می تواند بر رشد یک گیاه موثر باشد ؟

آیا مورچه ها سلیقه غذایی دارند ؟

آیا دما بر قدرت یک آهنربای دائمی تاثیر دارد ؟

نكات قابل توجه در پروژه های آزمایش

- دفتر کارنما :

به خاطر داشته باشید هر کاری را که برای پروژه انجام می دهید با ذکر تاریخ در "دفتر کارنمای" پروژه ثبت کنید و بنویسید که چه قدر وقت صرف آن کرده اید همواره از مراحل کار خود عکس تهیه کنید ، چرا که این عکس ها مورد نیاز دفتر کارنما یا تابلوی نمایش خواهد بود .

- مدیریت زمان:

از یک جدول زمانبندی استفاده کنید تا بتوانید پروژه خود را طبق یک برنامه زمانی مشخص پیش ببرید و در نهایت تابلوی نمایش خود را به موقع آماده کنید اگر پروژه شما با موجودات زنده سروکار دارد ( افراد ، گیاهان و جانوران ) باید مطمئن شویدکه وقت کافی برای آزمایش خود دارید . ( به یاد داشته باشید که رشد گیاهان کند و زمانبر است )

- انتخاب موضوع و تعریف مسئله :

×فهرستی از موضوعات مورد علاقه خود را در دفتر کارنمایتان یادداشت کنید .

×برای اینکه از میان فهرست خود مناسبترین موضوع را انتخاب کنید این سوالات را از خودتان بپرسید :

- آیا می توانم اطلاعات کافی در باره موضوع مورد نظرم پیدا کنم ؟

- آیا آزمایش کردن روی این موضوع نیاز به وسایل یا شرایط خیلی خاصی دارد ؟

- آیا وقت کافی دارم که روی موضوع مورد نظر آزمایش انجام دهم ؟

×اطمینان حاصل کنید که موضوع مورد نظر شما قابلیت طراحی و اجرای آزمایش را دارد

× موضوع شما نباید فقط به ساخت یک وسیله ختم شود چرا که در این صورت از نمایش علمی فراتر نرفته اید .

× موضوع منتخب خود را پس از طی مراحل فوق در قالب یک سوال آزمون پذیر بنویسید . این جمله سوالی " مسئله " نامیده می شود . مسئله در واقع همان سوالی است که آزمایش شما سعی دارد به آن پاسخ دهد .

- جمع آوری اطلاعات :

× سری به کتابخانه بزنید تا ازکتابها ، مجلات ، دائره المعارف ها و منابع اینترنتی اطلاعات مرتبط با موضوع خود را جمع آوری کنید .

× آنچه را که پیدا می کنید در دفتر کارنمای خود یادداشت کنید .

× به خاطر داشته باشید که مشخصات کتاب یا وب سایتی راکه مطلب را از آن استخراج کرده اید با ذکر نویسنده ، سال نشر و ناشر یادداشت کنید چرا که این ها بعدا "منابع" شما را تشکیل خواهند داد.

× با افراد متخصص گفتگوکنید و اطلاعات خود را کامل کنید .

× از معلم یا والدین خود بخواهید کمک کنند تا یک قرار مصاحبه با افراد مطلع در باره موضوعتان تنظیم کنید. اگر هم لازم شد از طریق پست الکترنیکی و یا نامه نگاری با شرکت ها و افراد متخصص ارتباط برقرار کنید

× تحقیق شما وقتی کامل می شود که به یک حدس هوشمندانه در باره جواب مسئله دست پیدا کنید . این حدس هوشمندانه همان فرضیه است .

× پس از تکمیل تحقیقات ، اطلاعات به دست آمده را در قالب پاراگراف سازمان دهی کنید . این مطالب همان "تحقیق زمینه ای" شما است که روی تابلوی نمایش خواهید چسباند .

- فرضیه سازی :

× " فرضیه" حدس هوشمندانه شماست که برپایه اطلاعاتی که جمع آوری نموده اید مطرح می کنید .

×فرضیه اعلام می کند که در نتیجه تغییراتی که شما در جریان آزمایش اعمال می کنید چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.

× فرضیه در واقع پیش بینی می کند که چگونه در اثر تغییر دادن یک عامل ، عامل دیگر تغییر خواهد کرد. این همان چیزی است که آن را علت و معلول می نامند .

× فرضیه خود را در قالب یک جمله به طور واضح و به روش زیر در دفتر کارنما بنویسید:

من حدس می زنم که ................................................. باعث ........................................ می شود .

- تعیین متغیرها :

× متغیرها شامل تمام عواملی می شوند که می توانند در آزمایش شما تغییر کنند .

×        در هرآزمایشی ، تنها مجازید که یک عامل را تغییر دهید .

× دنبال پیدا کردن این باشید که چه عاملی سبب( علت ) رخ دادن یک پدیده می شود .

×      علت در فرضیه شما همان متغیر مستقل است .

×        معلول در فرضیه شما همان متغیر وابسته است .

× تنها عاملی که مجاز به تغییر دادن آن در جریان آزمایش هستید "متغیر مستقل" است .

×        و آنچه که پس از این تغییرات رخ می دهد همان "متغیر وابسته" است .

× سایر عوامل درجریان آزمایش شما هیچ تغییری نمی کنند که به آنها "متغیرهای کنترل شده"   می گویند.

× متغیرهای مستقل ، وابسته وکنترل شده ی آزمایش خود را تعیین کنید و در دفتر کارنما بنویسید .این نوشتار بعدا در بخشی از تابلوی نمایش شما به عنوان "تعاریف" خواهد آمد . در بخش تعاریف علاوه بر تعریف متغیرها هر لغت مهمی را هم که درعبارت مسئله به کار رفته و ممکن است برای شما یا دیگران نا آشنا وجدید باشد تعریف کنید .

- طراحی آزمایش :

×       " فهرست مواد " مورد نیاز برای انجام آزمایش خود را بنویسید .

× " روش کار " خود را طراحی کنید و در دفتر کارنما ، شرح دهید. مراحل را به دقت و به ترتیب پیش بینی کنید و یک دستورالعمل گام به گام برای اجرای آزمایش خود بنویسید.

× یک آزمایش باید حداقل شامل دو گروه باشد. یک گروه ، گروهِ " کنترل " و دیگری گروه        " متغیر " است. هر دو گروه کاملا یکسان هستند مگر در یک مورد خاص ." متغیر مستقل" همان مورد خاصی است که تفاوت می کند و شما می خواهید اثر آن را در آزمایش بیازمایید. مثال : فرض کنید مسئله شما این است که بچه چرا گریه می کند ؟ و شما به این فرضیه رسیده اید که علت آن نبود بطری شیر اوست . برای اثبات این فرضیه باید آزمایش های زیر را در دو گروه کنترل و متغیر انجام دهید :

گروه متغیر:

نوزادگریان(مسئله)+بطری شیر(متغیرمستقل)=نوزاد آرام(متغیروابسته)

گروه کنترل:

نوزادگریان(مسئله)+نبود بطری شیر(هیچ گونه تغییر در هیچ چیز)=نوزاد همچنان گریه می کند(کنترل)

× در جریان آزمایش روی گروه کنترل هیچ تغییری ایجاد نمی کنید .

× گروه کنترل ثابت می کند هر نتیجه ای که در گروه متغیر اتفاق می افتد ناشی از تغییراتی است که شما اعمال کرده اید .

- اجرای آزمایش :

× آزمایش خود را حداقل 3 بار تکرار کنید .

× در اجرای آزمایش از دستورالعمل گام به گامی که نوشته اید دنباله روی کنید .

× هر چیزی را که انجام می دهید یا مشاهده می کنید در دفتر کارنما یادداشت کنید ، هرچند بعضی چیزها به نظر شما کودکانه یا کم اهمیت برسند .

× اگر چیزی را اندازه گیری می کنید حتما باید از واحدهای استاندارد مثل سانتیمتر ، گرم و یا لیتر استفاده کنید .

× هر بار که آزمایش می کنید ، زمان و تاریخ آن را در دفتر کارنما یادداشت کنید

× شاید بخواهید از آنچه رخ می دهد عکس بگیرید یا تصویری را بکشید .

× نگران خط خوردگی در دفتر کارنمای خود نباشید ! هیچ گاه اشتباهات خود را از دفتر کارنما پاک نکنید و فقط کافی است روی آنها یک خط بکشید .

- ثبت و سازماندهی نتایج :

× نتایج ، آنچه را که رخ داده بیان می کنند . به خاطر داشته باشید که یک آزمایش خوب نتایجی را به همراه خواهد داشت که به آسانی قابل اندازه گیری باشند.

× از یک جدول برای ثبت نتایج در دفتر کارنمایتان استفاده کنید .

× نتایخ خود را به شکل یک نمودار در آورید.

× اگر آنچه رخ داده است خلاف آن چیزی بوده است که شما انتظار داشته اید ، نگران نباشید.

- نتیجه گیری :
× به مجموعه اتفاقاتی که رخ داده است فکر کنید .

× نتیجه گیری در این باره بحث می کند که آیا نتایج به دست آمده از آزمایش ، فرضیه شما راتایید می کند یا نه.

× " نتیجه گیری" خود را در قالب یک پاراگراف و به این شکل در دفتر کارنمای خود یادداشت کنید :

نتایج آزمایش فرضیه من را تایید می کنند زیرا .........................................

نتایج آزمایش فرضیه من را تایید نمی کنند زیرا ....................................

× اگر راهکارهایی برای بهبود آزمایش خود دارید آنها را هم ذکر کنید.

- گزارش کتبی:

× برای پروژه خود یک گزارش کتبی بنویسید . ( روش نگارش آن در ادامه خواهد آمد )

- تابلوی نمایش:

× تابلوی نمایش خود را بسازید و این قسمت ها را در آن بگنجانید : مسئله ، فرضیه ، تعاریف ، تحقیق زمینه ای ، روند آزمایش ( روش کار ) ، نتایج ( در قالب جدول یا نمودار ) ، نتیجه گیری و منابع همچنین بخش" سپاسگزاری " را روی تابلوی نمایش فراموش نکنید ( نام افرادی که در انجام پروژه به شما کمک کرده اند با ذکر اینکه چگونه شما را کمک کرده اند )

× با دقت به ترکیب تابلوی نمایش خود توجه کنید . ترتیب مطالب روی تابلو باید گویا و به لحاظ بصری جذاب باشد . مطمئن شوید که تابلو همه موارد لازم از جمله عکس را دارد و دفتر کارنمای خود را هم کنار تابلو بگذارید . در آخرین قدم یک " عنوان " خلاقانه به تابلوی خود اضافه کنید . نام عکاس را هم حتما در کنار عکس ها بنویسید .

- تمرین برای ارائه شفاهی پروژه :

× اطمینان حاصل کنید که پروژه خود را خوب فهمیده اید و می توانید در باره آنچه از آن آموخته اید با دیگران صحبت کنید . تمرین کنید که بتوانید پروژه خود را به یک فرد بزرگسال توضیح دهید .